BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD öncülüğündeki kesintilerin yoksulluk ve iklim değişikliğiyle mücadeleyi tehlikeye attığı bir dönemde Pazartesi günü İspanya’da düzenlenen bir yardım konferansında dünyayı “kalkınmanın motorunu yeniden canlandırmaya” çağırdı.
Krizden etkilenen yardım sektörüne yeni bir ivme kazandırmak için 30 Haziran-3 Temmuz konferansı için düzinelerce dünya lideri ve işletmeler, sivil toplum ve finans kurumlarından 4.000’den fazla temsilci Sevilla şehrinde toplanıyor.
Ancak ABD, açlık, hastalık ve iklim değişikliğiyle mücadelede uluslararası işbirliğinin aşınmasının altını çizerek, son on yılda bu tür en büyük müzakereleri küçümsüyor.
Guterres konferansın açılışında delegelere, Birleşmiş Milletler’in 2030 için belirlediği sürdürülebilir kalkınma hedeflerinin üçte ikisinin “geride kaldığını” ve bunlara ulaşmak için yıllık 4,0 trilyon dolardan fazla yatırıma ihtiyaç duyulacağını söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin kalkınma ajansı Usaıd’i ortadan kaldırması çarpıcı bir örnek.
Ancak Almanya, İngiltere ve Fransa da savunma gibi alanlarda harcamaları artırırken kesintiler yapıyor.
Uluslararası yardım kuruluşu Oxfam, kalkınma yardımındaki kesintilerin 1960’tan bu yana en büyük olduğunu söylüyor.
Dünya Bankası’na göre, 800 milyondan fazla insan günde 3,0 dolardan daha az parayla yaşıyor ve artan aşırı yoksulluk özellikle Sahra altı Afrika’yı etkiliyor.
Trump’ın tarifelerinden kaynaklanan küresel ticaretin bozulması ve Orta Doğu ve Ukrayna’da devam eden çatışmalar, ülkelerin yoksulluktan kaçmalarına yardımcı olma çabalarını yoğunlaştırmak için gereken diplomatik uyuma daha fazla darbe indirdi.
Guterres, krizin çocukların aşısız kalması, kızların okulu bırakması ve ailelerin açlık çekmesi anlamına geldiğini söyledi.
Uluslararası toplumu “eşitsizlikler, iklim kaosu ve şiddetli çatışmalarla sarsılmış bir dünyada” “rotayı değiştirmeye” ve “yatırımı hızlandırmak için kalkınma motorunu onarmaya ve yeniden canlandırmaya” çağırdı.
Güney Avrupa’yı kavuran kabaran bir sıcak hava dalgası, delegeleri, bilim adamlarının insan güdümlü iklim değişikliğinin körüklediğini söylediği aşırı havanın bir örneği olan Dördüncü Uluslararası Kalkınma Finansmanı Konferansı’na memnuniyetle karşıladı.
‘Sömürge borcu’
Kenyalı William Ruto, Senegalli Cumhurbaşkanı Bassirou Diomaye Faye, Ekvadorlu Daniel Noboa, Angola lideri Joao Lourenco ve Sudan ordusu komutanı Abdel Fattah al-Burhan, Sevilla’nın önde gelen Küresel Güney liderleri arasındaydı.
Tartışılacak kilit konular arasında, yoksul ülkelerin sağlık ve eğitimde ilerleme sağlama kapasitelerini engelleyen artan borç yükünden kurtulmalarına yardımcı olmak için uluslararası finansmanda reform yapılması yer alıyor.
BM verilerine göre, en az gelişmiş ülkeler grubunun toplam dış borcu 15 yılda üç kattan fazla arttı.
Eleştirmenler, II. Dünya Savaşı sonrası uluslararası finans sisteminin, Dünya Bankası’nın ve Uluslararası Para Fonu’nun Küresel Güney’i temsil etmelerini iyileştirmek için reform için ABD merkezli siperlerini seçtiler.
Haziran ayında New York’ta yapılan özenli görüşmeler, Sevilla’da kabul edilecek ortak bir deklarasyon üretti ve bu ancak Amerika Birleşik Devletleri ayrıldıktan sonra devam etti.
Belge, yoksulluk ve açlığın ortadan kaldırılması, cinsiyet eşitliğinin teşvik edilmesi, vergi sistemlerinde ve uluslararası finans kurumlarında reform yapılması gibi BM kalkınma hedeflerine bağlılığı teyit ediyor.
Metin ayrıca kalkınma bankalarını borç verme kapasitelerini üçe katlamaya çağırıyor, borç verenleri temel sosyal harcamalar için öngörülebilir finansman sağlamaya ve vergi kaçakçılığına karşı daha fazla işbirliği yapmaya çağırıyor.
Ülkelerin koalisyonları, yasal olarak bağlayıcı olmayan sözde “Sevilla Taahhüdü” ne ek olarak girişimlere öncülük etmeye çalışacaklar.
Ancak kampanyacılar metni hırssız oldukları için eleştirdiler ve artan küresel eşitsizlik konusunda alarm zilleri çaldılar.
Yüzlerce gösterici, uluslararası vergi, borç ve yardım politikalarında değişiklik talep etmek için Pazar günü Sevilla’daki cızırtılı sıcağa göğüs gerdi.
28 yaşındaki protestocu Ilan Henzler AFP’ye verdiği demeçte, “Küresel Güney ülkeleri, yeni sömürge borcuna bağlıysalar kalkınmayı nasıl yapmak istediklerine asla karar veremeyecekler.” dedi.
