Nepal’in Pokhara’sındaki pürüzsüz, siyah renkli bir cadde boyunca hızla ilerleyen arabalar, yol yapımında bir bileşene dönüştürülen atılmış plastik yığınlarının üzerinden de geçiyor.
Dünya Bankası’na göre Nepal’in kentsel alanları günde yaklaşık 5.000 ton katı atık üretiyor ve bunun yüzde 13’ü çöplüklere atılan plastik atık.
Şişeler gibi yüksek değerli plastikler geri dönüşüm endüstrisi tarafından emilirken, çok katmanlı ambalajlar gibi düşük değerli plastikler, tek bir geri dönüşüm kategorisine sığmadıkları için önemli bir zorluk teşkil eder.
Bir grup genç Nepalli girişimci için, bu düşük değerli plastik atığın engin birikimi bir fırsat sundu.
Nepal’deki girişime öncülük eden Green Road Waste Management’ın kurucusu Bimal Bastola, “Plastik bir yol düşük değerli plastikleri bile kullanabilir” dedi.
“Bu tür plastiklerin, yol yapımında kısmen bitümün yerini alan bir hammadde olarak kullanılmasının kapsamını gördük.”
Atılan erişte, bisküvi ve diğer atıştırmalık paketleri, çöp ayırma merkezlerinde bir taşıma bandı boyunca hareket eder.
Bölünmüş plastik daha sonra ince parçalar halinde parçalanacak makinelere konur.
2000’li yılların başından bu yana komşu Hindistan, plastik yollar ağı oluşturmada dünyaya öncülük ediyor, hatta 2015 yılında büyük şehirlere yakın yollarda plastik atık kullanımını zorunlu kılıyor.
Yakındaki Butan ve Bangladeş de dahil olmak üzere giderek artan sayıda ülke bunu deniyor.
Geleneksel yol yapımında bitüm, bir yolu asfaltlamadan önce doğrudan sıcak agregalarla karıştırılmış katranlı bir yağ ürünü olan bağlayıcı malzemedir.
Bununla birlikte, plastik yol yöntemi, bitüm eklemeden önce agregaları önce parçalanmış plastikle kaplar.
Bastola, “Bu yöntem taze hammadde ihtiyacını azaltıyor, maliyetleri düşürüyor, su sızmasını önlüyor ve yol ömrünü uzatıyor” dedi.
Araştırmalar, plastik atıklarla kaplı yolların normal yollardan iki kat daha dayanıklı olabileceğini gösteriyor.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’ne (OECD) göre, küresel olarak plastik atıkların yalnızca yüzde dokuzu geri dönüştürülürken, yüzde 19’u yakılıyor ve neredeyse yarısı kontrollü çöplüklerde bitiyor.
Denetlenmeden bırakılırsa, plastiklerin yapı taşları olan sentetik polimerlerin üretiminin 2060 yılına kadar yılda yaklaşık 1,2 milyar tona ulaşması bekleniyor.
Çevrede biriken plastik biyolojik olarak parçalanamaz, ayrışması yüzlerce yıl alır ve küçük mikroskobik parçacıklara parçalanır.
Nepal, 40 mikrondan daha ince tek kullanımlık plastik poşetleri yasaklarken, bu yasak kesinlikle uygulanmıyor.
Bastola için plastik yol yapımını artırmak, düşük değerli plastiklerin geri dönüşümünü ekonomik olarak uygulanabilir hale getirmenin anahtarıdır.
Örgütü, bir kilometrelik yol inşa etmek için yaklaşık iki ton parçalanmış plastik kullanıldığını söylüyor.
Kuruluş şu ana kadar toplamda 1,5 kilometreden (bir mil) biraz fazla olan yaklaşık 10 projeyi tamamladı.
Bastola, “Küçük ölçekte oluyor, ölçeklendirmemiz gerekiyor” dedi. “Hükümet düzeyinde projeler yapmak zorundayız ve karayolları dairesi ile yakın çalışmaya çalışıyoruz.”
Bu yıl başkent Katmandu’da büyük bir kavşakta bir pilot proje planlanıyor.
Katmandu karayolu departmanında mühendis olan Arjun Nepal, “Nepal bu teknolojiyi pilot projelerle test etmeye hevesli” dedi.
“Ancak bunu ileriye götürmek için kaliteyi sağlamak için hükümet liderliğindeki standartlara ihtiyacımız var.”
Dünya Bankası, plastik yolların yaşam döngüsü analizlerinin sınırlı olduğunu ve geri dönüştürülmüş plastiklerin yol yapımında kullanıldığında çevresel etkilerinin – varsa – ne olabileceği hala net olmadığını söylüyor.
Dünya Bankası iklim değişikliği grubu küresel direktörü Valerie Hickey, “İlk fıkralar ve pilot çalışmalar umut vaat ederken, üretim sırasındaki emisyonları ölçmek, zaman içinde mikroplastik salınımı değerlendirmek ve bu yolların hizmet dışı bırakıldıktan sonra nasıl davrandığını belirlemek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç var” dedi.
Bu endişelere rağmen çevreci Bhushan Tuladhar, plastik yolların Nepal için önemli bir fırsat sunduğunu söyledi.
“Nepal gibi gelişmekte olan bir ülke için iki sorunu aynı anda ele almak – güçlü yollara duyulan ihtiyaç ve plastik atıkların yönetimi – düşük asılı bir meyvedir” dedi.